enczsksiplhudeitsvhrespt
/ plgłówne menu
jesteś tutaj Theatre database
EN | PL | IT

Teatr Wielki

także Teatr Narodowy
historia teatrugaleriadane techniczneoryginalne wyposażenie

ważne wydarzenia

(więcej)1948 | konkurs architektoniczny

(więcej)19.1.1967 | inauguracja sceny

(więcej)2012 | rozpoczęcie remontu
m.in.: modernizacja foyer i sceny, instalacja nowj aparatury technicznej; przebudowa holu szatniowego w scene kameralną; remont ma trwać do 2013 roku

osoby

(więcej)Józef Korski |Architekt
Przedstawiciel modernizmu. Urodził się w Krakowie. Studiował w Wyższej Szkole Przemysłowej i Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

(więcej)Witold Korski |Architekt

Syn architekta Józefa Kabana-Korskiego. Studiował na  Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej oraz w ASP w Krakowie. Po wygranej w konkursie na projekt Teatru Wielkiego w Łodzi, bardziej zaczął interesować się architekturę teatralną. Brał udział w licznych konkursach architektonicznych na nowe budynki teatralne. Soje prace złożył m.in w konkursach na: Teatr Wielki w Warszawie, Teatr w Nowej Hucie, Teatr Narodowy w Budapeszcie czy Operę w Belgradzie.


Roman Szymborski |Architekt

historia

„Gwałtowne procesy urbanizacyjne jakie zachodziły w Łodzi w 2 połowie XIX i na po­czątku XX wieku w znaczący sposób zmieniły wizerunek miasta, jednak było to oblicze wyjątkowo monotonne: kamienice czynszowe sąsiadowały z wszechobecnymi fabrykami, tu i tam pyszniły się pałace, wśród setek kominów dostrzec można było wieże kilku kościołów. Brakowało odpowiednio reprezentacyjnych gmachów użyteczności publicznej – muzeów, te­atrów itp. Starania o zmianę tego stanu, podjęte w okresie dwudziestolecia międzywojennego nie przyniosły rezultatu – większość wykonanych wówczas projektów pozostała na papierze. W nowej rzeczywistości po zakończeniu II wojny światowej zagadnienie wyposażenia miasta w odpowiednie budynki o funkcji kulturalnej stało się niezwykle ważne – socjalistyczny ro­botnik w czasie wolnym od pracy winien brać aktywny udział w wydarzeniach kulturalnych. Powyższe dążenia zbiegły się z trudną sytuacją lokalową odtworzonych i nowych łódzkich zespołów teatralnych, co skłoniło Zarząd Miasta do traktowania sprawy budowy nowego gmachu teatru w sposób priorytetowy.

W 1948 roku powołany został pod przewodnictwem Leona Schillera Komitet Budowy Teatru Narodowego w Łodzi, w jego skład weszli również: Adam Ginsberg – dyrektor Zarządu Miejskiego, Cyprian Jaworski – naczelnik Wydziału Planowania Przestrzennego, dyrektor Instytutu Scenograficznego, Władysław Daszewski oraz Edward Andrzejak – przewodniczą­cy Miejskiej Rady Narodowej. Jesienią 1948 roku z inicjatywy Komitetu ogłoszony został konkurs architektoniczny na budynek teatru, którego celem, prócz znalezienia najwłaściw­szej formy architektonicznej, było ukształtowanie placu Dąbrowskiego – przewidzianego do lokalizacji teatru – oraz jego otoczenia wraz z rozwiązaniem problemu istniejącej i planowa­nej komunikacji w tym rejonie. Warunki konkursowe przewidywały dodatkowo, iż gmach powinien być wybitnie reprezentacyjny, stanowić monumentalną dominantę Łodzi, należało więc zapewnić jego odpowiednie wyakcentowanie z różnych kierunków. Jako najwłaściwszą lokalizację uznano w zasadzie północną część placu, na zamknięciu południowego wylotu ul. Sterlinga oraz północnego wylotu ul. Targowej, po jej przebiciu przez tereny Dworca Fa­brycznego. Do zadań projektantów należało również architektoniczno-urbanistyczne opraco­wanie wylotów tych ulic oraz południowo-zachodniego narożnika placu przy ul. Narutowicza – istniejący tu budynek przytułku dla starców planowano wyburzyć, a w jego miejscu miał powstać gmach realizujący cele użyteczności publicznej (muzeum lub urzędy). Dopuszczono, by część gospodarcza teatru – w formie aneksu – mogła zająć również północno-zachodni narożnik placu, w którym to miejscu zaplanowano zieleniec miejski ciągnący się wzdłuż ul. Jaracza; należało jednak zadbać, by kompozycyjnie i funkcjonalnie wiązała się z bryłą główną. Gmach teatru winien być dostosowany do skali wschodniej pierzei placu Dąbrow­skiego, zajętej w większości przez Sąd Okręgowy zbudowany w latach 1927–1932 według projektu Józefa Kabana (Korskiego) w półmodemistycznych, klasycznych formach; takież klasyczne, ponadczasowe i uniwersalne formy powinna też reprezentować architektura projektowanego teatru. Front budynku winien być zwrócony w kierunku ul. Narutowi­cza, plac przed nim należało ukształtować na potrzeby właściwego dojazdu, parkin­gu oraz miejsca manifestacji partyjnych i robotniczych.

Teatr zaplanowano w zasadzie jako teatr dramatyczny, jednak urządzenia sceniczne oraz wnętrza powinny zostać zaprojektowane tak, by możliwe stało się wystawianie również widowisk muzycz­nych, operowych. Widownię teatru prze­widziano na 1500 miejsc, a program funkcjonalny uzupełniony został o zwykłe dla tego typu budynku wnętrza: foyer, palarnię, bufet, szatnie, toalety itp. oraz pomieszcze­nia pomocnicze. Wejście główne oraz ka­sy zaplanowano od strony ul. Narutowicza; zadbano w warunkach konkursowych rów­nież o zaprojektowanie właściwych dróg szybkiej ewakuacji publiczności oraz za­łożono możliwość etapowego wykonania budowy. W takiej postaci gmach Teatru Narodowego byłby największą i najnowocześniejszą placówką tego typu w kraju, słusznie zasługując na swą dzisiejszą nazwę –Teatru Wielkiego.

Na konkurs wpłynęło 17 prac złożonych przez biura projektowe z różnych miast – War­szawy, Katowic, Gdańska; jedną z prac przedstawili architekci łódzcy – Stefan Jarosiński, Tadeusz Melchinkiewicz, Roman Szymborski. Sąd Konkursowy pod przewodnictwem Piotra Biegańskiego, w skład którego weszli także przedstawiciele Komitetu Budowy, delegat Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz architekci z Lechem Niemojewskim na czele, stanął przed niezwykle trudnym zadaniem wyłonienia zwycięzcy, co wymagało kilku sesji rozmów mię­dzy listopadem a grudniem 1948 roku. Kłopoty w ocenie projektów sprawił przede wszyst­kim szeroki zakres opracowań, w którym problemy architektoniczne samego budynku teatru rozszerzone zostały o konieczność zaprojektowania również sytuacji urbanistycznej. Już na samym wstępie obrad jurorzy zwrócili uwagę, iż przedstawiona w warunkach konkursowych kubatura budynku (50 tys m3) w żadnym z projektów nie została dotrzymana, co skłoniło ich do odrzucenia tego punktu założeń z uzasadnieniem, iż nie jest możliwe osiągnięcie mo­numentalnego charakteru przy tak niewielkiej objętości bryły gmachu. Ostatecznie w dniu 16 grudnia 1948 roku kolegium sędziów uznało, iż żaden z projektów nie zasługuje na główną nagrodę, dwie równorzędne II nagrody przyznano pracy nr 6 autorstwa Juliana Duchowicza i Zygmunta Majerskiego z Katowic oraz pracy nr 17 projektu Jana Bogusławskiego i Bohdana Gniewiewskiego z Warszawy. Przedstawiona ocena nagrodzonych prac wskazywała, iż zagadnienia architektoniczno-urbanistyczne zostały w nich rozwiązane w sposób dobry i poprawny, jednak bez szczególnych rewelacji, czego wymagała specyficzna rola łódzkiego teatru. Nagrody III i IV przyznano warszawskim projektantom Zbigniewowi Ihnatowiczowi i Jerzemu Romańskiemu za pracę nr 4 oraz Zbigniewowi Wacławkowi za pracę nr 14; zdecy­dowano również o zakupie trzech kolejnych opracowań, w tym – projektu przedstawionego przez zespół łódzki.

Decyzją sądu postanowiono zaprosić cztery zwycięskie zespoły do drugiego ścisłego kon­kursu architektonicznego o charakterze zamkniętym, w wyniku którego wyłoniony zostałby projekt realizacyjny. Nieoczekiwany wniosek zgłosił profesor Lech Niemojewski. Wskazując, iż problemem architektury teatralnej zajmował się już od dłuższego czasu, zaproponował, by powrócić do – świetnego jego zdaniem – projektu Teatru Miejskiego dla Łodzi przygo­towanego w 1924 roku przez Czesława Przybylskiego. W związku z powyższym do kolej­nego konkursu należałoby dopuścić specjalnie powołany zespół, którego zadaniem byłoby przeprojektowanie i uwspółcześnienie pomysłu Przybylskiego. Propozycja Niemojewskiego spotkała się z aprobatą, jednak do ogłoszenia drugiego konkursu ostatecznie nie doszło, ze względu na opór nagrodzonych katowickich architektów, którzy nie zgodzili się na wprowa­dzenie zmian w swoim opracowaniu. W tej sytuacji przygotowanie projektu realizacyjnego powierzono Centralne­mu Biuru Projektów Architektonicz­nych i Budowlanych w Łodzi, zaś z jego inicjatywy dalsze prace pro­wadził zespół łódzkich projektantów w składzie – Józef i Witold Korscy oraz Roman Szymborski; funkcjonalne założenia powstały przy współudziale m. in. Leona Schillera i Erwina Axera. W końcu 1949 roku nowy projekt teatru został zatwierdzony przez Komitet Budowy, zaś w kwietniu następnego roku zyskał akcep­tację władz centralnych, a zamierzona budowa została włączona jako jedna z kluczowych inwestycji do Planu 6-Letniego.

Zaplanowany w biurze Korskich obiekt przewidywał zrealizowanie gmachu w uprosz­czonych i zgeometryzowanych klasycznych formach. W elewacji frontowej wyróżniały się niskie, prosto zamknięte filarowe podcienia, ponad którymi przebiegał szeroki pas muru z fryzem dekoracji figuralnej; powyżej zaprojektowany został wysoki, wielokondygnacjowy, kolumnowy portyk zwieńczony gzymsem. Elewacje boczne powielały zasadniczą strukturę frontu, choć w mniej plastyczny sposób – zrezygnowano w nich z podcieni i portyku. W tyl­nej części budynku pojawiły się dwa boczne aneksy, w których znalazły się pomieszczenia pracowni scenograficznej, stolarskiej, ślusarskiej, krawieckiej i innych oraz sale prób i pokoje do pracy indywidualnej aktorów. Zaplecze gospodarcze stanowił również zrealizowany osta­tecznie pawilon przy ulicy Jaracza, w części sąsiadującej z północno-zachodnim narożnikiem placu Dąbrowskiego, połączony z gmachem głównym za pomocą galerii przerzuconej nad zachodnią jezdnią placu. Nad sceną wyrastał blok mieszczący sztankiety do opuszczania dekoracji, sięgający 46 metrów wysokości. Całość miała zostać obłożona płytami piaskowca o złotawym odcieniu. We wnętrzu uwagę zwracał duży reprezentacyjny hall, widownia na 1300 miejsc oraz nowoczesna scena, największa w tym czasie w kraju i jedna z większych w Europie, o wymiarach 27 metrów szerokości i 20 metrów głębokości (prawie 40 metrów głębokości wraz z zasceniem), wyposażona w liczne zapadnie sceniczne i osobowe oraz scenę obrotową o średnicy 16 metrów; proscenium dodatkowo można było powiększyć po­przez podniesienie fosy orkiestrowej do poziomu sceny. Zaplanowano tu miejsce dla pełne­go składu orkiestry symfonicznej, tak, by możliwe stało się wystawianie również widowisk operowych.

Wydaje się, iż przedstawiony projekt łączył przedwojenne i powojenne doświadczenia Józefa Korskiego, architekta, który chętnie posługiwał się formami uproszczonego klasycy­zmu czy to w jego wersji półmodernistycznej, jak w przypadku sąsiedniego budynku Sądu Okręgowego, czy też w wersji narzuconej przez żelbetonową konstrukcję, jak to miało miej­sce w równoległe powstającym projekcie kościoła pw. św. Teresy. Nieodparcie narzuca się też

wrażenie, że projektanci z uwagą odnieśli się do propozycji Niemojewskiego i u podstaw aktualnego projektu – nie umniejszając ory­ginalnego wkładu – legła niezrealizowana koncepcja Przybylskiego. Twórcy gmachu uzyskali za swą pracę w dniu 28 grudnia 1950 roku Nagrodę Sztuk Plastycznych miasta Łodzi, zaś w uzasadnieniu znalazło się stwierdzenie, iż przedstawio­ny projekt jest największym dziełem w dziedzinie plastyki architektonicznej na terenie Łodzi. Skomplikowanie ułożyły się dzieje realizacji gmachu Teatru Narodowego. Już w sierpniu

1949 roku ogrodzony został plac przyszłej budowy, gromadzono materiał budowlany i sta­wiano baraki dla robotników. Wkrótce też, mimo zastrzeżeń władz centralnych, przystąpiono do wykonania pierwszych robót przygotowawczych. Prace postępowały szybko – w początku

1950 roku wylewano fundamenty, a już we wrześniu tego roku betonowane były stropy nad drugim piętrem. Budowa w tym czasie postępowała bez przerwy – dniem i nocą, w systemie trójzmianowym, jak z dumą donosił reporter „Głosu Robotniczego” z 19 września 1950 roku. Kolejne lata to okres zastoju spowodowany z jednej strony problemami gospodarki centralnie planowanej, z drugiej zmianami ogólnej koncepcji charakteru teatru. W sierpniu 1952 roku na łamach „Dziennika Łódzkiego” dyrektor Kazimierz Dejmek zaproponował m. in. by w ogóle zrezygnować z funkcji teatru dramatycznego, a realizowany budynek przekształcić w operę; jego zdaniem na obecnym etapie prac istniały takie możliwości. Konieczność wprowadzenia stosownych przekształceń w dokumentacji technicznej, problemy ze zmieniającym się głów­nym inwestorem oraz kłopoty z wyłonieniem wykonawców znacząco wydłużyły czas inwe­stycji. I – mimo, iż Teatr Narodowy w Łodzi stanowił znaczącą pozycję każdego, kolejnego wieloletniego planu gospodarczego – to pierwsze, inaugurujące działalność przedstawienie odbyło się dopiero w 18 lat po rozpoczęciu budowy, w dniu 19 stycznia 1967 roku, w 22 rocznicę wyzwolenia Łodzi”.

Fragment publikacji Gryglewski P., Wróbel R., Ucińska A., Łódzkie budynki 1945–1970, Księży Młyn Dom Wydawniczy,  Łódź 2009, ss. 96–100.

 

 

Witold Korski, O projekcie Teatru Wielkiego w Łodzi

Idea stworzenia w Łodzi teatru ,,godnego Stolicy Pracy" zrodzila się już w pierwszych dniach po wyzwoleniu kraju spod okupacji hitlerowskiej. Dzięki inicjatywie władz miejskich i działaczy kultury przeprowadzono szereg społecznych akcji, które umożliwiły rozpoczęcie prac wstępnych nad zrealizowaniem tego szczytnego zamierzenia.

W roku 1948 przeprowadzono konkurs na projekt Teatru Wielkiego (pierwotna nazwa Teatr Narodowy). Nie przyniósł on jednak spodziewanego rezultatu i w roku 1949 władze miejskie zleciły ówczesnemu Biuru Projektów i Studiów w Łodzi (Miastoprojekt) opracowanie pełnej dokumentacji. Projekt teatru opracowali architekci: JÓZEF KORSKI, WITOLD KORSKI i ROMAN SZYMBORSKI. Autorzy otrzymali od Zarządu Miasta i Komitetu Budowy Teatru Narodowego następujące założenia: teatr ma być monumentalnym akcentem miasta, gmachem wybitnie reprezentacyjnym, teatrem stwarzajacym równorzędne warunki odbioru widowiska i rekreacji dla wszystkich widzów. Równocześnie obiekt powinien tworzyć jednorodny organizm pod względem funkcjonalnym i architektonicznym. Wielkość teatru określono ilością 1500 widzow.

Takie były podstawowe tezy, które towarzyszyly przez wiele lat wysiłkom projektantów. Do nich doszły założenia ściśle architektoniczne, jakże zmienne w latach, w których kształtowała się funkcja i forma Teatru Wielkiego w Łodzi. Był to okres szczególnie trudny w architekturze polskiej, okres ustalania się kierunku klasycyzujacego. Projekt teatru łódzkiego był szeroko dyskutowany i przechodził najrozmaitsze warianty rozwiązań, które zgodnie z ówczesnymi tendencjami dotyczyły głównie jego plastycznego wyrazu.

Budowa rozpoczęła się bezpośrednio po zatwierdzeniu projektu wstępnego. W roku 1954 uchwala prezydium Rady Narodowej m. Łodzi zmieniła przeznaczenie teatru z dramatycznego na operowy. Wobec daleko posuniętej realizacji spowodowało to konieczność redukcji miejsc na widowni do 1300 (poszerzenie fosy orkiestrowej), a równocześnie konieczność rozbudowy zaplecza technicznego i umieszczenia go w oddzielnym budynku. Gmach teatru usytuowano zgodnie z wytycznymi Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w pomocnej części placu Henryka Dąbrowskiego, przy którym krzyżują się ważne arterie komunikacyjne miasta: ulica Narutowicza i Sterlinga. Zapewniają one dojazd z kierunków północ-południe, wschód-zachód oraz mają bezpośrednią łączność z dworcem kolejowym i autobusowym. Przed teatrem ułożono kamienną płytę placu spacerowego z parkingami samochodów i zieloną enklawą utworzoną z części dawnego drzewostanu.

ARCHITEKTURA teatru, a szczególnie jej fasada frontowa miała szereg wariantów projektów architektonicznych. Ostatecznie elewacja ukształtowana została w formie 50-metrowego frontonu złożonego z podwójnego ażuru i loggi. Podcień wiąże się z głównym wejściem i hallem kasowym, loggia opiera się na całej swej długości o przestrzeń foyer. Środkowy pas rzeźbiarskiego fryzu umieszczono w zasięgu prawidłowej widoczności ok. 5 m nad terenem. Fryz rysowany jako współczesna reminiscencja antycznych wzorów jest dziełem prof. Jerzego Bandury, który rytm pegazów, koni, postaci ludzkich i elementów dekoracyjnych ułożył w dyscyplinie architektury dzielac go cofnięciami symbolicznych tryglifów.

Architektura teatru w podziałach pionowych (pilastry i kolumny), jak i poziomych (gzymsy i kordony) jest odbiciem zarówno modulu konstrukcyjnego, jak i rozwiązania funkcji wnętrz.

Uklad wnętrz reprezentuje wzajemne przenikanie poszczególnych przestrzeni, którym starano się nadać jak najdalej idacą funkcjonalność. Wnętrzami wprowadzajacymi są HALL KASOWY i WESTIBUL, z którego prowadzą osobne wejścia na parter i balkon. Ten zespół wnętrz stanowi jakby ograniczoną całość podkreśloną dodatkowo przez jednolitą marmurową posadzkę, w której czarne wkładki symbolicznie kierunkują przepływ fali ludzkiej. Hall dzięki swemu układowi i wymiarom zapewnia nie tylko łatwy ruch publiczności w kierunku kas i szatni, lecz także stwarza widzom możliwość skorzystania z urządzonej w nim kawiarni.

Sufit hallu zachował strukturę drobnego kasetonu, następne wnętrza tego zespołu posiadają stropy gładkie z rozmieszczonymi we wnękach punktami świetlnymi. Jedynie westibul o 7-mio metrowej wysokości posiada żyrandol z rur szklanych opuszczonych w formie kręgów z gipsowego koła plafoniery. Westibul stanowi otwarte wnętrze do hallu kasowego, które powiązane jest z szatnią balkonu dwiema klatkami schodowymi, a od szatni parteru oddzielone jest jedynie taflą szklanych drzwi. Westibul łączy więc funkcjonalnie i przestrzennie oba pomieszczenia szatni, przy czym z szatnią balkonu wiąże go płaszczyzna sufitu, a z szatnią parteru powierzchnia posadzki.

SZATNIA PARTERU posiada osiem filarów obudowanych lustrami i boazerią, które tworzą cztery boksy szatniowe. Środkiem tego pomieszczenia przebiega szeroki ciąg komunikacyjny, który zatrzymuje się na ścianie szczytowej wykonanej w fakturalnym układzie mozaiki kamiennej.

SZATNIĘ BALKONU stanowi długie i niskie wnętrze posiadajace na 24-ro metrowym odcinku galerię otwartą do westibulu, zaś na przeciwległej ścianie — ciągłą, jednolitą ladę szatniową.

WIDOWNIA z otaczajacymi ją kuluarami i centralnym FOYER stanowi drugi zespół wnętrz. Widownia teatralna jest dominatą przestrzennego układu wnętrz, lecz slużąc w pierwszym rzędzie percepcji sztuki powinna stanowić takie wnętrze architektoniczne, które stworzy widzowi warunki umożliwiajace wytworzenie właściwej atmosfery.

Rozwiązanie tego problemu miało na celu skierowanie uwagi widza w stronę sceny i dlatego świadomie ograniczono elementy plastyczne wyposażenia kładąc główny nacisk na uzyskanie prawidłowej wizualnosci i akustyki.

Widownię mieszczącą 1 300 widzów zaprojektowano jako amfiteatr z balkonem. Najdalszy rząd parteru jest oddalony od kurtyny o 24,5 m, balkonu zaś o 30,5 m. Ściany widowni wyłożono jednolitą boazerią sklejkową fornirowaną jasnym mahoniem. Sufit widowni tworzy plafon, który jest stropem akustycznym i który równocześnie kryje stanowiska reflektorów scenicznych oraz jest dodatkowym źródłem oświetlenia widowni.

Ukształtowanie sufitu i ścian widowni, jak i użycie drewna w boazerii i płytach wiórowych stropu stwarza prawidłowe warunki do odbioru muzyki i słowa. Przeprowadzone pomiary akustyczne w trakcie budowy dały w pełni pozytywne wyniki, co stanowi gwarancję dobrych efektow akustycznych w czasie przedstawień.

Centralnym pomieszczeniem rekreacyjnym jest FOYER latwo dostępne ze wszystkich poziomów parteru i balkonu. Wnętrze to o wymiarach 48 x 10 m i 9,5 m wysokości jest z jednej strony otwarte do górnego westibulu i kuluarów otaczających widownię, z drugiej zaś strony łączy się z loggią, która spełnia dodatkową rolę, letniej palarni.

Filary, między którymi mieszczą się wejścia do loggi przesłonięto ekranami luster, co zwiększa głębię wnętrza. Oświetlenie foyer stanowi zespół żyrandoli z rur szklanych. Akcentem kolorystycznym w tym białym wnętrzu stanowią gobeliny oraz swobodnie rozstawione grupy foteli. Parkiet posadzki umożliwia wykorzystanie tego pomieszczenia, jako reprezentacyjnej sali balowej.

Usytuowanie foyer i westibulu, ich wielkość oraz sposób powiązania z kuluarami stwarza możliwość wykorzystania tych wnętrz dla teatru małych form. W pozostalych kuluarach tworzących ciąg spacerowy wokół widowni umieszczono bufety i palarnie, na dolnym poziomie balkonu znajdują się salony recepcyjne.

Scena i część zasceniczna

Scena teatru jest szufladowo-wozkową z dwiema kieszeniami bocznymi i kieszenią tylną, która oprócz wozków mieści również scenę obrotową.

Pełna mechanizacja daje możliwość różnorodnego kształtowania podłogi scenicznej, przy czym zapadać się i podnosić może cała powierzchnia gry scenicznej, względnie poszczególne wózki wyposażone dodatkowo w małe zapadnie osobowe. Pudło sceny mieści dwa ruchome mosty reflektorów, galerie robocze, sznurownię i blokownię, horyzont zwijany, zespoły sufitów, sztankietów itp. urządzeń. Dekoracje i rekwizyty dostarczane są na scenę wyciągami i windami. Prawa kieszeń sceniczna łączy się bezpośrednio z właściwym magazynem dekoracji w budynku technicznym przez długą przewiązkę z mechanicznym transporterem. Kieszeń posiada również dźwig samochodowy, który może wyciągnąć na poziom sceny samochod ciężarowy z dekoracjami. Istnieje więc możliwość wciągnięcia w ten sposób karety, wozu czy samochodu potrzebnego do akcji scenicznej.

W lewej kieszeni dźwig o długości 12 metrów umożliwia transport dekoracji z magazynu znajdującego się poniżej kieszeni.

W części zascenicznej oprócz garderób solistów, statystów, orkiestry, chóru i baletu, biur dyrekcji i administracji znajduje się zespół sal do prób scenicznych oraz pokoje zajęć zbiorowych i indywidualnych.

W przygotowaniu przedstawienia i jego realizacji mają swój udział również warsztaty i pracownie, z których część umieszczono w gmachu głównym, większość zaś pracowni, magazynów i urządzeń technicznych przejął budynek techniczno-usługowy zaprojektowany w roku 1957 juz dla potrzeb teatru operowego.

Teatr wyposażono w instalacje: klimatyzacji i wentylacji (z automatyką w zakresie kontroli temperatur), chłodnicze, wodno-kanalizacyjne, centralnego ogrzewania, przeciw pożarową (hydranty i tryskacze), elektryczną siły i światła, pelną mechanizację sceny. Zainstalowano również urządzenia telewizji przemysłowej oraz kabiny radia i telewizji.

Wszystkie te skomplikowane instalacje i kabiny zostały zaprojektowane i wykonane w kraju, wyjątek stanowią urządzenia elektroakustyczne dostarczane i montowane przez firmę Siemens z Wiednia.

Już ta niepełna wzmianka rodzajów i ilości urządzeń i instalacji wskazuje, jak nietypowym i skomplikowanym obiektem jest teatr, ktory oprócz zadań artystycznych spełnia również rolę wielobranżowego, samowystarczalnego zakładu produkcyjnego. Dla rozwiązania całości problemów zespół projektantów korzystał ze wskazowek wybitnych teatrologów, m. in. Leona Schillera, Otto Axera, Tadeusza Laskowskiego.

W powyższym opisie pominięto wiele spraw ważnych i istotnych, inne zostały zaledwie naszkicowane. Pełny opis projektu, realizacji i wyposażenia technicznego potrzebowałby wiele tomów fachowej relacji.

Teatr Wielki w Łodzi, red. Stanisław Dyzbardis, Teatr Wielki w Łodzi, Łódź 1966.

 

Literatura:

  1. 20 lat sceny operowej w Łodzi, Łódź : Teatr Wielki, [1974].
  2. Łódzka scena operowa, red. Krystyna Juszyńska, Łódź: Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów, 2005.
  3. Teatr Wielki w Łodzi , red. Stanisław Dyzbardis, Łódź: Teatr Wielki, 1966.

 

 

informacje dodatkowe

nie wprowadzono żadnych informacji

Dodaj informacje

nazwa będzie opublikowana

Email nie zostanie opublikowany

Informacja: Informacja o teatrze musi zawierać minium 10 znaków.

sixplusseven=