enczsksiplhudeitsvhrespt
/ plgłówne menu
jesteś tutaj Theatre database
EN | PL

Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki

także Teatr Lalek przy Teatrze Ziemi Opolskiej (1952–1972)
historia teatrugaleriadane techniczneoryginalne wyposażenie

ważne wydarzenia

(więcej)9.5.1959 | otwarcie budynku

osoby

historia

Teatr do życia powołany został we wrześniu 1949 r. pod kierownictwem artystycznym Alojzego Smolki i od początku działał jako druga scena Państwowego Teatru Ziemi Opolskiej.

Jako tzw. Scena Lalkowa prowadził szeroką działalność objazdową, a swoje premiery wystawiał w siedzibie PTZO, a następnie od 5 maja 1959 r. przy ul. Kośnego 2. Tam też od 1959 r. odbywają się do dziś przedstawienia dla dzieci i młodzieży. Rozbudowa i prace adaptacyjne nowego budynku Teatru wg planów Bruno Kijasa i Zygmunta Smandzika prowadzone były z myślą o dziecięcym odbiorcy. Niestety w latach 1960-1975 niewielka scena Teatru, licząca 272 miejsca, stała się także siedzibą macierzystego zespołu dramatycznego. Równocześnie w 1972 r. Teatrowi nadano imię Alojzego Smolki. Zespół pełną samodzielność uzyskał 1 lutego 1993 r., z chwilą kiedy Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki stał się placówką artystyczną podległą Urzędowi Miejskiemu w Opolu.

Tradycje teatru lalkowego w Opolu sięgają 1937 r. Wtedy to Alojzy Smolka zorganizował Teatrzyk Kukiełek przy Związku Polaków w Niemczech i do września 1939 r. wystawił sześć bajek. Zaprezentował je około 200 razy we wszystkich większych skupiskach polskich na terenie Śląska Opolskiego. Za działalność tą w pierwszych dniach wojny wraz z grupą siedmiu członków zespołu został aresztowany i oskarżony o ”zdradę stanu”. Więziony był  w Buchenwaldzie i twierdzy Brandenburg-Görden. Powojenna inauguracja Sceny Lalkowej, istniejącej w ramach Teatru Ziemi Opolskiej, zapoczątkowana została premierą baśni Marii Kownackiej O Kasi co gąski pogubiła w reżyserii i scenografii A. Smolki we wrześniu 1949 r. Przez pierwsze dziesięć lat Scena funkcjonowała w pomieszczeniach PTZO. Dopiero z chwilą przejęcia 9 maja 1959 r. budynku przy ul. Kośnego 2, uzyskała dostęp do własnych pomieszczeń teatralnych. Otwarto je premierą sztuki Janiny Morawskiej Dziadek Zmruż Oczko w reżyserii Jana Potiszila. Niestety już w 1960 r. budynek stał się siedzibą również zespołu dramatycznego PTZO. W efekcie do chwili otwarcia nowego gmach Teatru im. Jana Kochanowskiego w styczniu 1975 r. przy pl. Lenina (współcześnie pl. Teatralny 12), obie placówki zmuszone były funkcjonować w trudnych warunkach lokalowych.

W tym czasie z okazji 30-lecia istnienia 10 grudnia 1972 r. otrzymał nazwę Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki. Przyjął ją po śmierci swojego założyciela i występował pod jej szyldem do końca stycznia 1993 r., jako tzw. Scena Lalkowa Teatru im. Jana Kochanowskiego. Z chwilą pełnego usamodzielnienia przyjął nazwę Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki. W latach 1973-1979 jego kierownictwo artystyczne sprawował wybitny reżyser i scenograf Zygmunt Smandzik, a następnie m. in. reżyser Włodzimierz Fełenczak (1980–1984), twórca plakatów teatralnych, scenograf i reżyser Grzegorz Kwieciński (1984–1989) i od 1990 r. reżyser Krystian Kobyłka. W działalności artystycznej obok widowisk lalkowych, w jego repertuarze odnajdujemy spektakle zrealizowane w poetyce żywego planu, adresowane do widowni w każdym przedziale wiekowym. Zespół prezentował je na festiwalach krajowych i zagranicznych, uzyskując liczne nagrody i wyróżnienia.

Na mapie teatralnej kraju ośrodek opolski posiada wyraźnie zdefiniowaną pozycję artystyczną za sprawą organizacji od 1962 r. Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Lalek. Jest to najstarszy i największy ogólnopolski Festiwal polskiego środowiska lalkarskiego. Początkowo nosił nazwę Śląski Festiwal Teatru Lalek, jednak po dwóch latach zyskał rozmiar ogólnopolski. Organizowany co dwa lata jest okazją do spotkania i wymiany doświadczeń teatrów z całego kraju. Konfrontację osiągnięć artystycznych ocenia jury, w skład którego wchodzą przedstawiciele różnych dziedzin sztuki: reżyserzy, aktorzy, kompozytorzy, a także artyści spoza kręgu lalkarskiego. W trakcie jego trwania organizowane są wspólnie z Uniwersytetem Opolskim i Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu, a także krytyków teatralnych, badaczy oraz studentów i przedstawicieli wydziałów lalkarskich szkół teatralnych, dyskusje i spotkania poświęcone nowej dramaturgii dla dzieci i młodzieży.

Dodajmy, że w marcu 2013 r. rozpoczęła się wg projektu Jacka Rzyski przebudowa wnętrz i elewacji frontowej budynku głównego oraz prace zmierzające do powiększenia holu przy Małej Scenie. Po kilkunastu miesiącach 11 października 2014 roku roboty zostały zakończone i odbyła się oficjalna inauguracja działalności Dużej Sceny premierą Liścików na wiatr wg opowiadania Toona Tellegena w adaptacji i reżyserii Piotra Cieplaka.

 

Źródło: http://spacerownikteatralny.pl/miasta/opole/wspolczesne/opole-opolski-teatr-lalki-i-aktora-im-alojzego-smolki/ (dostęp – 26.08.2016)

 

 

informacje dodatkowe

nie wprowadzono żadnych informacji

Dodaj informacje

nazwa będzie opublikowana

Email nie zostanie opublikowany

Informacja: Informacja o teatrze musi zawierać minium 10 znaków.

nineminusthree=