enczsksiplhudeitsvhrespt
/ plgłówne menu
jesteś tutaj Theatre database
EN | PL | IT

Śląski Teatr Tańca

historia teatrugaleriadane techniczneoryginalne wyposażenie

ważne wydarzenia

(więcej)1912 | Po wyburzeniu w 1911 roku pierwotnego gmachu Bractwa Strzeleckiego, wzniesiono nowy według projektu Eugena Waltera

(więcej)1974 | przebudowa budynku

(więcej)1991 | powstanie Śląskiego Teatru Tańca

(więcej)5.6.1992 | pierwsza premiera Śląskiego Teatru Tańca - spektakl "Między wodami"
(więcej)1994 | I Międzynarodowa Konferencja Tańca Współczesnego i Festiwal Sztuki Tanecznej
(więcej)2009 | rozpoczęcie termomodernizacji budynku, zakończonej w roku 2010

(więcej)2010 | "Betonowa Kostka" - antynagroda dla najgorzej zmodernizowanego budynku w województwie śląskim

(więcej)2011 | obecnie trwa opracowywanie projektu rewitalizacji dawnej cechowni byłej kopalni Rozbark na potrzeby Centrum Tańca

osoby

(więcej)Eugen Walter |Architekt
architekt, autor projektu gmachu postawionego na miejscu pierwotnego budynku Bractwa Strzeleckiego

(więcej)Jacek Łumiński |

tancerz, choreograf, pedagog, założyciel i dyrektor Śląskiego Teatru Tańca


historia

Schulzenhaus – Gmach Bractwa Strzeleckiego

Istniejący od 1991 roku Śląski Teatr Tańca, mimo ugruntowanej pozycji zarówno w kraju, jak i za granicą, nie posiada własnej siedziby. Dzieli budynek z Bytomskim Centrum Kultury (BCK), zachowując stały dostęp do sal prób oraz przez 10 dni w miesiącu do sceny. Śląski Teatr Tańca przygotowuje regularnie premiery, prowadzi szeroką działalność edukacyjną i społeczną, a także od 18 lat organizuje Międzynarodową Konferencję Tańca Współczesnego i Festiwal Sztuki Tanecznej.

Siedziba Teatru i BCK mieści się przy ul. Żeromskiego 27, w miejscu, gdzie od roku 1861 znajdował się gmach Bractwa Strzeleckiego.

Sięgająca średniowiecza tradycja bractw kurkowych i strzeleckich na ziemiach polskich, ograniczona w pierwszym okresie zaborów, zaczęła odradzać się w połowie XIX wieku. Powołany w 1849 roku Górnośląski Związek Strzelecki skupiał aż 9 lokalnych stowarzyszeń, w tym organizację z Bytomia (Beuthen).

Siedziba Bractwa początkowo znajdowała się przy ulicy Podgórnej. Jednakże po 1861 roku została przeniesiona do budynku znajdującego się przy ulicy Lenartowicza. Gmach, stylizowany na wzór kolonialnego domu z ażurowym gankiem oraz centralnie umieszczonymi szerokimi schodami, posiadał prostokątną wieżę, na której szczycie znajdował się taras widokowy. Budynek ten został zburzony w 1911 roku.

W 1912 roku w miejscu starego gmachu wzniesiono według projektu Eugena Waltera nowy, dwupiętrowy budynek, o wysokim spadzistym dachu, z arkadowymi podcieniami oraz charakterystyczną walcowatą wieżą, zwieńczoną stożkowatą kopułą. Zwarta budowla o dość ciężkich proporcjach zyskiwała dzięki tym elementom lekkości i elegancji, była zarazem funkcjonalna i stylowa. Po II wojnie światowej budynek stał się siedzibą Miejskiego Domu Kultury. Podczas przeprowadzonej w roku 1974 przebudowy zlikwidowano arkady, spadzisty dach oraz kopułę pokrywającą wieżę, a także zamurowano wieżowe okna. Na wysokości pierwszego piętra dobudowano od frontu wypukłą przeszkloną galerię, z boku zaś budynek rozbudowano o niską przybudówkę z podjazdem. W wyniku zmian gmach stracił swój dotychczasowy charakter i spójną linię, stając się zlepkiem przypadkowych elementów architektonicznych.

W 1992 roku swoją siedzibę znalazł tu także powołany rok wcześniej zespół Śląskiego Teatru Tańca.

Na przełomie 2008/2009 roku gliwicka pracownia An Archi Group przygotowała projekt modernizacji i rozbudowy budynku. Projekt przewidywał nadbudowę dodatkowego piętra, wypełnienie ukrytego dotychczas pod filarami podjazdu bocznego garażami, a także w istniejącej wieży budowę przeszklonej windy dla osób niepełnosprawnych. Na szczycie wieży miał powstać taras widokowy, natomiast na jej wewnętrznych ścianach zamierzano umieścić wystawę, którą oglądałoby się podczas jazdy windą. Planowano zmodernizowanie wyposażenia technicznego sceny. Ujednolicona elewacja miała być utrzymana w różnych odcieniach szarości natomiast przebudowany parking przed teatrem planowano wykorzystać jako teren do organizacji projektów plenerowych.

Niestety nie doszło do realizacji przygotowanego projektu. Przeprowadzono jedynie termomodernizację budynku. Przyjęty ze względów finansowych projekt znacząco odbiega od estetycznych założeń pierwotnego planu. Elewację pomalowano na kolor pistacjowy, wieżę wykończono stożkowym daszkiem. Zrewitalizowany w ten sposób budynek otrzymał w 2011 roku „Betonową kostkę” – antynagrodę przyznawaną za najgorszą realizację architektoniczną lub urbanistyczną w aglomeracji katowickiej.

Z uwagi na różnorodną działalność zespołu, obejmującą przygotowywanie spektakli, liczne projekty społeczne i edukacyjne, organizację Konferencji, a od 2007 ulokowanie Wydziału Teatru Tańca Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej z Krakowa, przestrzeń dzielona z BCK okazała się niewystarczająca. W 2002 roku Śląski Teatr Tańca nawiązał współpracę z Elektrociepłownią Szombierki, która dysponuje postindustrialnymi przestrzeniami, powstałymi po I wojnie światowej, zaprojektowanymi przez Georga i Emila Zillmannów. Przestrzeń Elektrociepłowni, początkowo użyczana teatrowi jako dodatkowa scena podczas Konferencji Tańca Współczesnego, stała się z czasem miejscem regularnych spektakli. Współpracę z Elektrociepłownią zakończono w roku 2011 z powodu przejęcia jej przez fińskiego inwestora.

Kolejnym obiektem, przeznaczonym na prowadzenie Wyższej Szkoły Sztuk Performatywnych (obecnie istniejący wydział zamiejscowy PWST stanowi pierwszy etap w tworzeniu samodzielnej placówki), jest zabytkowa kamienica przy ul. Piłsudskiego 24, zbudowana w 1890 roku w stylu historyzmu. Obecnie trwa remont budynku.

Istnieją także plany rewitalizacji terenów dawnej kopalni Rozbark. W zespole zabytkowych obiektów poprzemysłowych znajduje się pochodzący z 1911 roku secesyjny budynek dawnej cechowni. Autor budynku nie jest znany, jednak pewne cechy stylowe mogą wskazywać na budowniczych Giszowca i Nikiszowca. W cechowni i sąsiadującym budynku administracyjnym planowane jest umieszczenie Centrum Tańca. Projekt zakłada budowę kompleksu składającego się z sali widowiskowej na 600 miejsc, ośmiu sal prób, sali gimnastycznej, garderób oraz pokoi gościnnych dla wykładowców i domu studenckiego. W chwili obecnej opracowywany jest projekt, a samą realizację inwestycji zaplanowano na rok 2013.

 

Literatura:

1. Śląski Teatr Tańca 1992-2002, oprac. K. Furmaniuk, R. Kuśnierz, J. Łumiński.

2. Wieczorek E., Bytom i okolice, Bytom 2001.

informacje w tekście dzięki uprzejmości UM w Bytomiu

 

 

autor: Anna Ochman

informacje dodatkowe

nie wprowadzono żadnych informacji

Dodaj informacje

nazwa będzie opublikowana

Email nie zostanie opublikowany

Informacja: Informacja o teatrze musi zawierać minium 10 znaków.

sevenpluseight=